Değerli dostlar,
Bugün size yıllar önce yaptığım
bir iyileştirmeden bahsedeceğim. Çok güzel bir örnek olduğu için anlatma
ihtiyacı hissediyorum. Özellikle umarım, genç mühendis arkadaşlarıma faydalı
olur. Bundan yaklaşık 20 yıl önce genç bir mühendis iken, sorumlu olduğum
üretim atelyesinde yaşanan ve yıllarca çözüm bulunamayan bir problemden
bahsedeceğim.
Konu, kamyon jantlarının
disklerinin etek kısmı dediğimiz kısmında flow forming operasyonu sonrası
oluşan çapakların tornalanması operasyonunun iyileştirilmesi ile ilgili.
Atelyede mühendis olarak başlayınca konu bana bahsedildi. Çapak miktarı çok
olduğu için, tornalama süresi çok uzun oluyor ve üretimde dar boğaz
oluşturuyordu. Hatta bu operasyon için, 2 adet torna alınmış ancak bu şekilde
hat dengeleme yapılabilmişti. Problemin çözümü ağırlıklı olarak, daha kaliteli
uç denemeleri ile çözülmeye çalışılmıştı. Onlarca deneme yapılmış, ancak bir
türlü uygun kalitede uç bulunamamış ve problem adeta bir şehir efsanesi haline
gelmişti.
Prosesi incelediğimde, makine
operatörlerindeki umutsuzluğu gözlerinde görüyordum. Yapılamayacağını, boşuna
uğraşacağımı bana hissettiriyorlardı. Oysa ki, bana en çok keyif veren işler de
böyle çözümsüzlük içinde kalmış uygulamalardı. Problemi incelediğimde, yıllarca
uygulanan çözüm metodunun aslında doğru olmadığını tespit ettim. Problemin
çözümü, torna prosesinde değildi. Çok fazla çapak vardı, boşuna uç harcıyorduk.
Sorun uçta değil, çapak miktarında idi. Önceki operasyonu incelediğimde, flow
forming operasyonuna gelen disk pullarının kesiminde, yüzeylerde kesimden
kaynaklanan çapaklar olduğunu gördüm. Flow forming operasyonunda sıvama esnasında
bu çapaklar büyüyorlardı. Flow forming operasyonu da ana çözüm noktası değildi.
Daha önceki pul kesim operasyonu esas problemli nokta idi. Kesimde oluşan
çapaklar, ne kadar az olursa, flow forming operasyonunda oluşan çapaklarda o
kadar az oluyordu. Kesim operasyonu iyileştirilmeli idi. Kesim operasyonunu
incelediğimde, kesim operasyonunun zayıf bir hidrolik pres ile yapıldığını
dolayısıyla, kesim prosesinin ağırlıklı kesme değil, koparma şeklinde olduğunu
belirledim. Daha yüksek kapasiteli mekanik preslerde denemeler yaptığımda,
kesim sonrası oluşan çapak miktarının çok azaldığını gördüm. Problem çözülmüştü.
Pullarda çok az çapak oluyor, flow forming operasyonu sonrası çok az çapak
oluşuyor. Torna operasyonu az çapak olduğu için işini daha çabuk bitiriyordu.
Torna uçlarının da ömürleri uzamıştı. Bir taşta, iki kuş. Mükemmel bir iş
çıkarmıştık.
Dolayısıyla, problemleri çözerken
derinlemesine incelemek gerekir. Sebep sonuç ilişkisi kurarak yapılan
yaklaşımlar çoğu zaman başarı getirmektedir.
İyi haftalar diliyorum,
Saygılarımla,
Ufuk Saygın
AQUA Danışmanlık
Yorumlar
Yorum Gönder