Değerli dostlar,
Çevremize, tarihimize
baktığımızda insanoğlunun nereden, nereye geldiğini görmek gerçekten heyecan
verici. Bugünün bilgisi ve görgüsüyle tabi bunları anlayamıyoruz. Ancak,
insanlık avcılıktan, çiftçiliğe daha sonrasında sanayiciliğe kadar inanılmaz
bir gelişim yaşamış.
Modern insanın tarihi yaklaşık
100.000 yıldır. Ben konuya, bilim tarihi olarak bakacağım. Bilim insanları,
tarihe tükettikleri enerji miktarı ile bakarlar. Bunu, tarihimize
uyarladığımızda, insanoğlu binlerce yıl, 1/5 beygir gücü ile iş yapmıştır. Bu
güç ellerimizin gücüdür. O dönemde, ömür çok kısa idi, ortalama insan ömrü
inanamayacaksınız belki ama, 18 ila 20 yıl arasında idi. Ancak, bundan 10.000
yıl önce mucizevi bir şey oldu. Buz devri sona erdi. Bu da tarımın ortaya
çıkmasının ve ilerlemesinin önünü açtı. Atları ve öküzleri kullanarak
harcadığımız enerjiyi, 1 beygir gücüne kadar çıkardık. Artan nüfus ile beraber
ihtiyaç duyulan gıda gereksinimi için artık sadece av hayvanlarını değil, evcilleştirdiğimiz
hayvanları da kullanıyorduk. Böylece, yavaş yavaş göçebe hayatımızdan kurtulup,
ilk sabit köyleri ve şehirleri ormanlarda ve ovalarda kurmaya başladık.
Ardından, artan enerji tüketimi ve karmaşıklaşan üretim faaliyetlerini kontrol
altına almak için, yazı bulundu, matematik keşfedildi, ekim ve hasat zamanını
tespit edebilmek için takvim bulundu, üretim ile beraber sahiplik, zenginlik ve
toplumsal sınıflar oluşmaya başladı, oluşan zenginlik krallıklar, ordular,
imparatorluklar, kölelik ve eski uygarlıkların ortaya çıkmasını sağladı.
Arkasından bundan yaklaşık olarak
300 yıl kadar önce 1. Sanayi devrimi oldu. Zenginlik, büyük tarla sahipleri,
atlar ve öküzlerle değil, büyük buhar makinelerinin ürettiği çok daha yüksek
beygir gücü gerektiren ürünlerle sağlanmaya başladı. Tarlalarda çalışan çiftci
sınıfı, yeni gelişen bu ekonomik faaliyet için şehirlere göç ediyor ve yeni
endüstriyel işçi sınıfını oluşturuyordu. Tekerlekli arabalardan, otomobiller ve
elektriğin bulunmasıyla sayısız icat gerçekleştiriliyordu. Üretilen güce
baktığımızda artık 2. Sanayi devrimiyle beraber insanoğlu yüzlerce beygir
gücünü kontrol edebiliyordu. Bu gelişim ile beraber ilaç sanayi de gelişiyor ve
ortalama ömür ABD’de 49 yıla çıkıyordu.
Ve bugün artık, servetin bilgiden
üretildiği 3. Dalgadayız. Artık ülkelerin zenginliği, fiber optik kablolarla,
dünyayı dolaşan, sonunda finans başkentlerindeki bilgisayar ekranlarında dans
eden elektronlarla ve haberleşme uyduları ile ölçülüyor. Bilim, ticaret ve
eğlence ışık hızında yol alıyor. Ve harcanan enerji inanılmaz üssel bir artışla
milyarlarca beygir gücüne ulaşıyor. Peki, bu harcanan enerji ve gelecekte
harcayacağımız enerjiye göre insan uygarlığını sınıflandıracak olursak biz şu
an neredeyiz? Bunu da bir sonraki yazımda değerlendireceğim.
İyi haftalar diliyorum,
Saygılarımla,
Ufuk Saygın
AQUA Danışmanlık
Yorumlar
Yorum Gönder