Değerli dostlar,
Geçen yazımda size Mars’taki yaşam
hakkında bilgi vermiştim. Mars’taki kütleçekimi, Dünya’nın yaklaşık 40 ı olduğu
için, astronotlar maruz kaldıkları düşük kütle çekimi sebebiyle spor yapmak
zorundadırlar. Çünkü, yapmadıkları durumda ciddi derecede kas ve kemik kaybına
uğrayabilirler.
İşin ilginci, aynı zamanda Mars’taki
atmosfer basıncı, Dünya’nın atmosfer basıncının % 1 i olması sebebiyle çok
değişik ve farklı aerodinamik kurallara maruz kalırlar. Örneğin, Dünya’da
uyguladığımız kuvvet ve beceri ile futbol topunu istediğimiz yere kolayca
gönderebilirken, Mars’taki atmosfer yapısı sebebiyle aynı beceri ile topa
vurduğumuzda aynı yere gönderemeyiz. Temel zorluk, topun tam olarak kontrolünü
sağlayamamamızla ilgilidir.
Futbol topu havada ilerlerken,
peşi sıra topun havada dönmesi sebebiyle, oluşan ufak girdap akımlarından bir
türbülans yaratır. Bu türbülanslar topun yüzeyindeki birleşim yerlerinden
kaynaklanır. Futbolcular, doğuştan gelen yetenekleri ile topa öyle bir vururlar
ki, havada hızla dönmelerini sağlarlar. Dönme durumu ile oluşan kuvvetler,
topun yüzeyindeki girdap akımını azaltır, böylece top daha isabetli bir şekilde
havayı delip geçer ve düşmeden çok daha uzak mesafelere gidebilir. Ve, hızla
döndüğü için, ufak bir topacı da andırarak sabit bir biçimde tek bir yönü
işaret eder; bu da futbol topunun doğru yolda kalmasını ve yakalanmasını daha
kolay hale getirir.
Bunu, bir de beyzbol topu için
düşünürsek, beyzbolcular “Knuckleball” denilen falsolu atışlarla topun yönünü
belirleyebilirler. Bu atışları video kayıt cihazları ile yavaşlatarak
izlediğimizde bunun doğruluğunu ispatlayabiliriz. Bir beyzbol topu en az
dönüşle atılırsa, türbülans en yüksek orana çıkar ve topun güzergahı
belirsizleşir. Beyzbol topu hızla dönüyorsa, topun bir tarafındaki hava
basıncı, diğer tarafındakinden daha büyük olabileceği için top aniden belirli
bir yöne sapacaktır.
Tüm bunlar, atmosfer basıncının
Mars’ta Dünya’nın % 1 i olması sebebiyle değişecektir. Mars’ta futbol oynamak
veya beyzbol oynamak Dünya’ya göre çok daha zor olacaktır. Düşük basınç
sebebiyle topu kontrol etmek ve yukarıda anlattığım sebeplerle istediğimiz yere
göndermek çok daha büyük meziyetler gerektirir.
Tabi, bu düşük kütleçekimi ve
atmosfer basıncının pozitif etkilediği sporlarda olabilir. Örneğin, artistik
buz dansçı, Dünya’dakinden çok daha fazla yetenek sergileyebilir. Dünya’da bir
artistik patinajcı, havadayken en fazla 4 kere dönebilir. Bugüne kadar hiçbir patinajcı,
5 kez havada dönmeyi başaramadı. Bunun nedeni sıçramanın yüksekliğinin
havalanma sırasındaki hız ve kütleçekimi tarafından belirlenmesidir. Mars’ta
ise düşük kütleçekimi sebebiyle, patinajcılar çok daha yükseğe sıçrayıp, çok
daha fazla dönebilirler.
İşte böyle, herşeyin değişeceği
bir gezegen, bakalım neler olacak,
İyi haftalar diliyorum,
Saygılarımla,
Ufuk Saygın
AQUA Danışmanlık
Yorumlar
Yorum Gönder