Değerli dostlar,
Bugün herhangi bir sektöre yeni giren bir girişimcinin nasıl tehdit oluşturduğu ile ilgili yazı yazacağım. Yeni girişimciler, yeni kapasite yaratmanın yanısıra, fiyatlara, maliyetlere ve rekabet için gerekli yatırım oranına baskı uygulayan bir pazar payı elde etme arzusunu taşırlar. Bu durumu, Apple’ın müzik dağıtım işine girdiğinde veya Pepsi’nin şişe suyu dağıtım işine girdiğinde sektörün karlılığını etkilediğinde görmüşüzdür. Bu sebeple, yeni bir girişim sektörün kar potansiyeline bir üst sınır getirebilir. Tehdit yüksekse, mevcut şirketler yeni rakipleri caydırmak için fiyatlarını aşağıda tutmalı veya yatırımı arttırmalıdır.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için örnek vermek gerekirse, kahve perakende satışında herhangi bir engelleme olmaması, her girişimcinin bu sektöre girebilecek olması, Starbucks gibi firmaların bu durumla ilgili olarak önlem almaları gerektiğini, yeni yatırımlar, mağazalarının modernleştirilmesi ve yeni ürünler çıkarmak zorunda olduklarını gösterir.
Giriş engelleri, mevcut şirketlerin, yeni girecek şirketlere oranla sahip olduğu avantajlardır. Herhangi bir sektöre giriş engellerinin neler olduğunu düşündüğümüzde, yapılan araştırmalar yedi temel kaynak bulmuştur. Aşağıda madde madde bu avantajları bulabilirsiniz.
1- Arz yönlü ölçek ekonomileri
2- Talep yönlü ölçek faydaları
3- Müşterinin değiştirme maliyetleri
4- Sermaye ihtiyaçları
5- Boyuttan bağımsız yerleşiklik avantajları
6- Dağıtım kanallarına eşitsiz erişim
7- Kısıtlayıcı devlet politikaları
Bu maddeleri kısaca değinmemiz gerekir. Arz yönlü ölçek ekonomilerinde çok büyük kapasiteli üretim yapan firmalar sabit maliyetleri daha fazla ürüne yayabilecekleri, daha etkin teknolojiler kullanabilecekleri ya da tedarikçilerden daha iyi fiyat alabilecekleri için birim başına rakiplerine oranlar daha düşük maliyetlerden faydalanırlar. Bu tip sektörlerde potansiyel girişimci, sektöre girmeyi düşünürken sözkonusu avantajları sebebiyle mevcut firmalarla rekabet edemeyeceğini düşünür. Bu da yeni girişimleri zorlayıcı etki gösterir. Bu tip sektörlere örnek vermek gerekirse, mikroişlemci üretiminde Intel veya otomotiv sektöründe büyük tedarikçi firmaları söyleyebiliriz.
Talep yönlü ölçek faydalarını düşünürsek, bu tip sektörlerde ağ etkisi bulunmaktadır. Müşteriler, bir firmanın ürünlerine para ödeme isteğinin, firmanın müşterilerinin sayısının artması ile birlikte arttığı durumu ifade eder. Örneğin, eBay gibi bir sitenin müşterilerinin çok olması, çok kişiye ulaşması ona olan talebi arttırır. Diğer bir örnek kariyer siteleri için verilebilir, insanlar ve firmalar çok fazla özgeçmişin yüklü olduğu firmaları tercih ederler bu da yine bu hizmeti veren firmaya olan talebi arttırır. Böyle bir ağa ulaşmanın zorluğu, bu tip sektörlere yatırım yapmak isteyen firmaları zorlar ve engeller.
Sonraki yazılarımda konuya devam edeceğim.
İyi haftalar diliyorum,
Saygılarımla,
Ufuk Saygın
AQUA Danışmanlık
Yorumlar
Yorum Gönder